با میل کردن هر وعده غذایی چربی و کلسترول موجود در غذا جذب بدن می شود. این چربی در کبد به مواد مورد نیاز بدن تجزیه می شود و یا در بافت های مختلف بدن ذخیره می گردد.
در موقعیتی که این چربی بیش از اندازه در رگ های بدن تجمع یابد و رسوب کند باعث تنگی عروق قلب و بیماری چربی خون می شود که عوارض مختلفی برای فرد به همراه دارد. در ادامه این مقاله درباره افزایش چربی خون و علائم و راه کار های درمان آن بخوانید.
چربی خون چیست ؟
یکی از اولین سوالاتی که در این قسمت مطرح است درباره ساختار چربی هاست. به طور کلی مولکول های کلسترول و تریگلیسیرید را چربی می نامند. تریگلیسیرید ها از یک مولکول گلیسرول و سه اسید چرب تشکیل می شوند و در بدن نقش عایق محافظتی و تامین انرژی دارند.
این لیپید ها ( چربی ها ) اگرچه می توانند با تجمع در رگ ها باعث ضخیم شدن دیواره داخلی رگ شوند اما از همین مواد برای پیشگیری از سکته قلبی میز استفاده می شود که مطلب تخصصی است و در حوصله ما نمی گنجد.
منبع اصلی کلسترل ها در بدن کبد است . البته این لیپید ها از طریق مواد غذایی نیز جذب بدن می شود . در بدن انسان دو نوع کلسترول کم چگال و پر چگال وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و عملکرد منحصر به خود را دارند.
انواع کلسترول
HDL:
نوع دیگر کلسترول کلسترول خوب یا پر چگال نام دارد این کلسترول بر خلاف کلسترول قبلی عمل می کند و چربی انباشته شده در دیواره رگ ها را جدا کرده به کبد باز می گرداند. درباره آپنه خواب بخوانید.
LDL:
این نوع کلسترول کلسترول کم چگال است که با نام کلسترول بد نیز شناخته می شود. این نوع کلسترول بعد از جذب توسط بدن از طریق کبد برای تامین انرژی یا ذخیره به بافت های مختلف فرستاده می شود . اگر میزان کلسترول ارد شده به خون بیشتر از نیاز بافت های بدن باشد این چربی در دیواره رگ ها رسوب کرده و به تدرین مسیر عبود خون را باریک تر می کند.
انواع چربی را بر اساس ساختار و رفتار آن ها در بدن به چربی های اشباع و غیر اشباه نیز تقسیم بندی می کنند. چربی اشباع معمولا در دمای اتاق جامد است. کره ،خامه ،پنیر ، روغن نارگیل ، چربی گوشت ، چربی خوک ، روغن هسته پالم و روغن پنبه دانه از جمله مواد دارای چربی اشباح هستند. مصرف زیاد چربی های اشباع میزان کلسرول بد LDL را در خون افزایش می دهد.
در مقابل روغن هایی همچون روغن زیتون که دارای چربی غیر اشباع بوده می تواند تاثیر مثبتی سلامت عروق خونی داشته باشد.
عوارض افزایش چربی خون
تا این جا با چربی خون و ساختار این چربی آشنا شدیم حال نوبت به آن رسیده که تاثیر افزایش چربی خون را در بدن بررسی کنیم تا دلیل اصلی نگارش این مقاله را بیان کنیم . همانطور که گفته شد برخی چربی های بد به دیواره رگ ها حجوم برده و در آن رسوب می کنند.
رسوب این لیپید ها در دیواره رگ ها می تواند مشکلات مختلفی ایجاد نماید . اولین مشکل کاهش قطر داخلی رگ و گرفتگی عروق است که تصلب الشرایین نامیده می شود. افزایش این رسوبات به کاهش جریان خون در عروق منجر می شود. نحوه اندازه گیری فشار خون را در مطلب بعدی مطالعه نمایید.
افزایش چربی خون می تواند درد قفسه سینه را به همراه داشته باشد. گرفتگی عروق قلب به علت افزایش رسوب چربی و پلاک باعث بروز درد یا آنژین در ناحیه قفسه سینه می شود. البته عوارض افزایش چربی خون به این جا محدود نمی شود. در صورتی که پلاک ها پاره شود لخته خون تشکیل می شود.
این لخته خون می تواند باعث انسداد رگ شده و یا به عروق دیگر حرکت کند و باعث ایجاد گرفتگی رگ شود . انسداد عروق خون رسان به بافت قلب باعث توقف خونرسانی به بخشی از قلب و حمله قلبی می شود. بد تر از آن زمانی است که لخته خون به سمت مغز حرکت کرده و عروق خونرسان به مغز را مسدود کند در این حالت سکته مغزی رخ می دهد.
درباره آنوریسم قلبی بیشتر بخوانید.
علائم چربی خون
افزایش چربی خون در بدن در ابتدا علائم حادی بروز نمی دهد و تنها علامت های بی صدا و خاموشی دارد که با اطلاع از آن می توانید برای چکاب چربی خون خود مراجعه نمایید. مشاهده حاله سفید رنگ هلالی در اطراف قرنیه چشم می تواند ناشی از افزایش کلسترول بدن باشد.
همچنین توده های زرد و برجسته در گوشه داخلی چشم می تواند نشانه خاموشی از بالا بودن میزان کلسترول و چربی اشباع در بدن باشد. برجستگی های زرد و یا چروک های متمایل به زرد که روی پوست مشاهده می شود (گزانتوما) نیز از دیگر علائم ان است.
با مشاهده این علائم می توانید برای اندازه گیری میزان چربی خون مراجعه نمایید. البته علائم دیگری نیز می تواند مشاهده شود. سفت شدن ماهیچه ها و بافت ها در زیر بغل و بازو ها نشان دهنده تجمع چربی در عروق است که باید چاره ای برای درمان آن اندیشید. درباره پردیکال افیوژن بخوانید.
درمان چربی خون بالا
در درمان چربی خون بالا راه کا رهای پیشگیری از آن بسیار موثر اند به این ترتیب لازم است بر وزن و مقدار چربی و غذای مصرفی خود کنترل کافی داشته باشید. کاهش وزن و چربی سوزی نیز می تواند مفید باشد. علاوه بر رعایت رژیم غذایی گروهی از دارو ها نیز برای کنترل چربی خون تجویز می شود.
درباره نقش استاتین ها ویدئو مقابل را از زبان دکتر یاسمین افسری بشنوید.
این دارو ها از خانواده استاتین ها هستند. استاتین ها درواقع با پیشگیری از ساخت کلسترول کم چگال و شکستن چربی های رسوب کرده در دیواره رگ ها به درمان چربی خون کمک می کند. البته مصرف خوراکی های دارای کلسترول خوب نیز با شکستن چربی های رسوب کرده در درمان چربی خون موثر اند. مثلا می توانید روغن زیتون که نوعی چربی غیر اشباع است را جایگزین روغن های اشباع نمایید. درباره ایست قلبی بخوانید.
پیشگیری از افزایش چربی خون
پیشگیری از افزایش چربی اشباع در خون راه کار بسیار ساده ای دارد البته نه در عملکرد ! در عمل لازم است از بسیاری از غذا های چرب و خوشمزه و فست فود های پر از چربی اشباع دوری کنید. اما مگر ممکن است؟ بله در پاسخ باید گفت برای داشتن زندگی سالم بدور از بیماری ها و درد و رنج بیماری لازم است سبک زندگی خود را به زندگی سالم تر ارتقا دهید.
به این منظور باید غذا های پر چربی و شور را از برنامه غذایی خود کاملا حذف کنید. البته می توانید برای خوردن به اندازه این خوراکی ها نیز برنامه ریزی داشته باشید و مثلا هر 3 ماه یکبار از غذا های آماده و فست فود ها استفاده کنید البته این در صورتی است که قبلا آسیب زیادی به قلب و عروق خود وارد نکرده باشید!
درباره بیماری دریچه های قلبی بخوانید.
راه کار های مناسب دیگر کاهش وزن است . در روند کاهش وزن اگر درست و اصولی انجام شود چربی های انباشته شده و چربی های شکمی از بین می روند و به این صورت از مقدار چربی های اشباع کاسته می شود. کاهش وزن ریسک بیماری های قلبی دیگر و دیابت را نیز کاهش می دهد.
در انتها به خاطر داشته باشید با رعایت اعتدال در جنبه های مختلف زندگی می تواند مانع از بسیاری از بیمار یها و مشکلات شود. تحرک و ورزش کردن می تواند نقش موثری در تعادل چربی ها در بدن داشته باشد. افزون بر آن میزان روغن غذا و جای خوراکی های چرب در برنامه غذایی است فرد است. با جایگزین کردن خوراکی های چرب و مضر با مواد غذایی سالم تر می توانید بدنی سالم تر داشته باشید و با افزایش سن از بروز بیماری های قلبی خودداری نمایید. می توانید سوالات خود را درباره انواع بیماری های قلب و عروق از دکتر یاسمین افسری متخصص قلب و عروق در بخش نظرات سایت بپرسید.