واریس چیست؟
رگ های واریسی رگ های خونی متورم و پیچ خورده ای هستند که درست زیر سطح پوست شما برآمده می شوند. این برآمدگی ها عموما به رنگ آبی یا بنفش بوده و در پاها، زانو ها یا مچ پا ظاهر می شوند. این رگ ها ممکن است سبب درد و خارش شوند.
رگ های عنکبوتی خطوط قرمز یا بنفش کوچک‌تری هستند که نزدیک به سطح پوست ظاهر شده و رگ های واریسی را احاطه می کنند. اگرچه رگ های واریسی می توانند سبب بروز مشکلاتی شوند، اما برای بیشتر افراد خطرناک نیستند. در برخی موارد، رگ های واریسی شدید می تواند منجر به مشکلات جدی مانند لخته شدن خون شود. درباره سندروم قلب شکسته بخوانید.
تفاوت رگ های واریسی و عنکبوتی
رگ های واریسی و عنکبوتی هر دو جزو بیماری های وریدی هستند اما از لحاظ ظاهری متفاوتند. رگ های عنکبوتی نازک تر و کوچک تر از رگ های واریسیی هستند.
رگ‌های عنکبوتی همانطور که از اسم آن پیداست مانند تارهای عنکبوت قرمز و آبی بوده و نزدیک سطح پوست قرار دارند. این رگ ها می توانند در هر نقطه از بدن شما ظاهر شوند، اما اغلب در پشت زانو، روی پاها یا روی صورت قرار دارند. رگ های واریسی نیز معمولا در پاها و ساق پا ظاهر می شوند. درباره دارو های بیماران قلبی در مقاله بعدی بخوانید.
عوامل موثر بر واریسی شدن رگ ها
هر فردی ممکن است به واریس مبتلا شود اما برخی عوامل وجود دارند که احتمال ابتلا به آن را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
سن:
با بالا رفتن سن، دیواره‌‌ی رگ ها و دریچه‌ها مانند گذشته کار نمی‌کنند و رگ ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند و سفت می شوند.
جنسیت:
هورمون های زنانه سبب کشیده شدن دیواره ی رگ ها می شوند. افرادی که باردار هستند، قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کنند یا در دوران یائسگی قرار دارند، به دلیل تغییرات در سطح هورمون‌ها در معرض خطر ابتلا به واریس هستند.
در مورد واریس پا در زنان بیشتر بخوانید.
اضافه وزن:
اضافه وزن بر رگ های خونی فشار می آورد.
پیشینه ی خانوادگی:
واریس ممکن است ارثی بوده و در همه ی اعضای خانواده شایع باشد.
سلامت کلی افراد:
برخی از شرایط سلامتی، مانند یبوست شدید یا تومورهای خاص، باعث افزایش فشار در رگ ها می شوند.
سبک زندگی:
ایستادن یا نشستن طولانی مدت و پوشیدن لباس هایی مانند شلوار با کمربند تنگ می توانند جریان خون را کاهش دهند.
علائم واریس
یکی از مشخص ترین علائم واریس وجود سیاهرگ های آبی یا بنفش زیر سطح پوست است اما علائم دیگریی نیز وجود دارند.این علائم عبارتند از:
ویدئو مقابل را درباره درمان واریس پا مشاهده نمایید.
برآمدگی رگ ها:
رگه های پیچ خورده، متورم و طناب مانند اغلب آبی یا بنفش هستند و در زیر سطح پوست قرار دارند. این رگ ها معمولا روی پاها، مچ پا و زانو ها ظاهر می شوند و به صورت خوشه ای رشد می کنند.
احساس سنگینی در پاها:
احساس خستگی، سنگینی یا سستی پاها، به خصوص پس از فعالیت بدنی می تواند از علائم واریس باشد.
خارش:
نواحی اطراف رگ های واریسی ممکن است به خارش بیفتند.
درد:
درد و گرفتگی عضلات ممکن است از دیگر نشانه های واریسی شدن رگ ها باشد.
تغییر رنگ پوست و زخم:
در صورت عدم درمان، واریس می تواند باعث ایجاد رنگ قهوه ای روی پوست شما شود. رگ های واریسی شدید نیز ممکن است بر روی پوست شما زخم ایجاد کنند.
علل به وجود آمدن رگ های واریسی
هنگامی که دیواره ی رگ ها نازک شوند، واریس به وجود می آید. با افزایش فشار خون، دیواره ی نازک رگ ها سبب بزرگتر شدن رگ ها می شود. با کشیده شدن رگ ها، دریچه هایی که جریان خون را به یک سو هدایت میکردند به خوبی کار نمی کنند و همین امر سبب جمع شدن خون در رگ ها یا پشت دریچه ها می شود. در نتیجه تورم، برآمدگی و پیچش رگ ها به وجود می آید. دیواره‌های ورید و دریچه‌ها ممکن است به دلایل مختلفی ضعیف شوند، این دلایل عبارتند از:
- هورمون ها
- بالا رفتن سن
- اضافه وزن
- پوشیدن لباس های که به بدن فشار می آورد
- فشار داخل سیاهرگ ها که ناشی از ایستادن طولانی مدت است.
تشخیص واریس
از آنجایی که رگ های واریسی نزدیک به سطح پوست قرار دارند، به راحتی قابل مشاهده هستند. پزشکان می توانند با معاینات فیزیکی این بیماری را تشخیص دهند. رگ های شما در حالت ایستاده و نشسته بررسی می شود و لمس می شود.
درباره واریس پا چیست؟ بیشتر بخوانید.
همچنین برای بررسی دقیق تر رگ ها ممکن است تصاویری با اشعه ی ایکس گرفته شود. این تست ایمن و بدون درد از امواج صوتی برای تولید تصاویری از بافت های داخل بدن شما استفاده می کند. این تصاویر می تواند لخته شدن خون و نحوه عملکرد دریچه ی رگ ها را نیز نشان دهد.
درمان واریس
اگرچه درمان قطعی برای واریس وجود ندارد اما برخی روش ها می توانند ظاهر آنها را بهبود بخشیده و درد را کاهش دهند. این روش ها عبارتند از:
بالا نگه داشتن پا:
برای افزایش جریان خون و کاهش فشار در رگ های خونی، باید پاهای خود را چندین بار در طول روز از کمر خود بالاتر نگه دارید.
درمان با تزریق (اسکلروتراپی):
در طول اسکلروتراپی، پزشک محلولی را به رگ شما تزریق می کند. محلول باعث می شود که دیواره های سیاهرگ به هم بچسبند. در نهایت، رگ شما به بافت اسکار تبدیل می شود و محو می شود.
درمان با لیزر:
در یک روش کم تهاجمی به نام فرسایش گرمایی درون وریدی، پزشک معالج از یک کاتتر (یک لوله بلند و نازک) و لیزر برای بستن رگ آسیب دیده استفاده می کند. درباره بیماری های دریچه ای قلب بیشتر بدانید.
جراحی رگ ها:
در این روش، جراح رگ آسیب‌دیده شما را می‌بندد تا از تجمع خون جلوگیری کند. جراح ممکن است برای جلوگیری از بروز مجدد رگ‌های واریسی، سیاهرگ را بردارد.
