شریان ریوی خون را برای تبادل اکسیژن به ریه منتقل میکند. دریچه ریوی، بطن راست را به شریان ریوی متصل مینماید. هنگامی که قلب منقبض میشود، دریچه باز میشود و خون از بطن راست وارد شریان ریوی میشود. زمانی که قلب در حال استراحت است این دریچه بسته و از بازگشت خون به قلب جلوگیری میکند. برای آشنایی با بیماری های مربوط به تنگی دریچه ریوی و درمان آن ادامه مطلب را بخوانید.
تنگی درچه ریوی چیست؟
تنگی دریچه ریوی به شرایطی گفته میشود که دریچه به طور غیرطبیعی تنگ میشود و قادر به باز شدن طبیعی در سیستول نمیباشد، محل تنگی دریچه ریه ممکن است در یک یا چندین نقطه روی دریچه یا نزدیک دریچه ریوی باشد.
این بیماری یک بیماری مادرزادی میباشد که میزان شیوع آن بین 0.5 تا 1 در 1000 است. دلیل این بیماری مشخص نیست، در مواردی ممکن است به علت نقایص مادرزادی یا اینکه بیماریهای ارثی رخ بدهد. درباره بیماری های مادرزادی قلب بیشتر بخوانید.
به لحاظ فیزیکی تنگی دریچه ریوی شرایطی را ایجاد میکند که بطن راست برای پمپاژ خون از دریچهای که تنگ شده باید با فشار بیشتری منقبض شود. میزان فشاری که به بطن راست وارد میشود ارتباط مستقیمی با میزان تنگی دریچه دارد. فشار اضافهای که به بطن راست وارد میشود باعث هیپروترفی بطن راست میشود.که در نهایت منجر به نارسایی قلب خواهد شد. در مواردی که تنگی دریچه ریوی کم میباشد، فشار کمی به قلب وارد میشود. درباره دارو های بیماران قلبی بیشتر بخوانید.
تشخیص
علائم تنگی دریچه ریوی بسیار کم و غیرمعمول میباشد. اکثر بیماران، حتی آن دسته از بیمارانی که تنگی دریچه ریوی در آنها شدید و قابل توجه است، علامت قابل توجهی در طی دوران نوزادی یا کودکی ندارند. و ممکن است پزشک به طور اتفاقی هنگام معاینه و سمع صداهای قلب متوجه بیماری شود. درباره سندروم قلب شکسته بخوانید.
معمولاً کودکان بزرگتر که تنگی دریچهی ریوی شدید دارند در هنگام ورزش یا ایستادن طولانی مدت ممکن است دچار خستگی بشوند.تقریباً تمام بیمارانی که دچار تنگی دریچه ریوی هستند به طور مادرزادی این بیماری را داشتهاند. اما تشخیص در سنهای متفاوتی انجام شده است. تشخیص تنگی دریچه ریوی از طریق روشهای مختلفی انجام میشود.
بیماری این افراد معمولاً به دلیل سوفل قلب مورد توجه قرار میگیرند. صدایی که جریان خون هنگام عبور از دریچهی تنگ شده ایجاد می کند باعث میشود پزشک متوجه اختلال شود. برای سوفل قلبی علتهای دیگری نیز وجود دارد. سوفل تنگی دریچه ریه بسیار شبیه به تنگی دریچه آئورت میباشد. بنابراین برای تشخیص دقیقتر اکوکاردیوگرافی برای تشخیص دقیق باید انجام شود.
تنگی دریچه ریه به سه دسته خفیف، متوسط و شدید دستهبندی میشود. در تنگی خفیف و متوسط معمولاً مشکل خاصی برای بیمار پیش نمیآید. و میتواند زندگی نرمالی را داشته باشد. اما در حالت شدید حتماً احتیاج به مداخلات پزشکی میباشد. زیرا در طولانی مدت میتواند خطر نارسایی قلبی داشته باشد. و تهدیدی جدی برای زندگی ایجاد کند.
علائم تنگی دریچه ریوی
- تنگی نفس
- ادم ریوی که ممکن است منجر به تنگی نفس در حالتی که فرد دراز کشیده است بشود
- خستگی زود هنگام در هنگام انجام فعالیتهای روزمره
درمان تنگی دریچه ریوی
درمانها متفاوتی برای بیماران مبتلا به تنگی دریچهی ریوی وجود دارد. اما اکثر بیماران با تنگی خفیف دریچه ریوی احتیاج به درمان خاصی ندارند. در تعداد بسیاری از بیماران تنگی دریچه ریوی با گذشت زمان بهتر میشود. بیماران مبتلا به تنگی خفیف دریچه ریوی طول عمر نرمالی دارند. و میتوانند اکثر فعالیتهای روزمره را بدون محدودیت خاصی انجام دهند. برای مشاهده نحوه اندازه گیری فشار خون کلیک کنید.
اما بیماران مبتلا به تنگی دریچه ریوی متوسط تا شدید برای جلوگیری از آسیب به قلب در طی زمان، احتیاج به مداخلات پزشکی دارند. در گذشته معمولاً روش جراحی پیشنهاد میشد. اما 20 سال گذشته بالون از طریق کاتتزیزسیوان قلبی روشی میباشد که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
کاتتزیزسیوان قلبی
در این روش یک کاتتر (لولهی نازک بلند) از طریق رگ پا وارد قلب میشود. بالونی که در انتهای کاتتر تعبیه شده است جهت گشاد کردن دریچهي باریک شده مورد استفاده قرارا میگیرد. در حالت کلی این روش درصد موفقیت بسیار بالایی دارد و عوارض جانبی آن بسیار کم میباشد. اکثر بیماران بعد از این جراحی در طولانی مدت احتیاج به درمان خاص دیگری ندارند. بیمارانی که بنا به دلایلی به پیشنهاد پزشک باید تحت جراحی قرار بگیرند معمولاً بعد از جراحی مشکل خاصی ندارند. و در طولانی مدت حال عمومی خوبی خواهند داشت. مراقبت های بیماران قلبی را در مقاله دیگری بخوانید.
تا چند سال گذشته به تمام بیمارانی که دچار نقص قلبی از جمله تنگی دریچه ریوی بودند، پیشنهاد میشد که قبل از هر گونه جراحی یا مراجعه به دندانپزشکی آنتیبیوتیک مصرف کنند تا احتمال ابتلا به عفونتهای قلبی را کاهش دهند اما انجمن قلب امریکا از سال 2007 تغییراتی در این دستورالعمل ایجاد کرد و در حال حاضر اکثر بیمارانی که به طور مادرزادی دچار مشکلات قلبی هستند (شامل بیمارانی که دچار تنگی دریچه آئورت هستند) دیگر احتیاجی به مصرف آنتی بیوتیک ندارند.
پیشگیری
اگر دچار تنگی دریچه ریوی هستید یا اینکه برای کودک شما این بیماری تشخیص داده شده است، در صورت مشاهدهی علائم زیر به پزشک متخصص مراجعه نمایید. درباره تست ورزش بخوانید.
- تنگی نفس هنگام انجام دادن فعالیتهای ورزشی
- تپش قلب بالا
- سرگیجه
- غش کردن
- درد در ناحیه قفسه سینه
- تورم و التهاب در پاها یا در ناحیه شکم
- سیانوز یا افزایش تعداد گلبولهای قرمز خون
بیماری تنگیِ دریچه ریوی قلب معمولا برای بیماران محدودیت زیادی ایجاد نمی کند. و این بیماران با در نظر گرفتن نکات مراقبتی ساده ای می توانند همانند بقیه مردم زندگی روتین و عادی خود را داشته باشند . چکاب های منظم و عمل به دستورات پزشک می تواند در بهبود علائم و پیشگیری از آسیب قلبی موثر باشد. در انتها می توانید سوالات خود را در بخش نظرات از دکتر یاسمین افسری متخصص قلب و عروق بپرسید. همچنین می توانید مطالعه این مقاله را به دوستان و اطرافیان خود توصیه نمایید.
https://www.achaheart.org/your-heart/educational-qas/types-of-heart-defects/pulmonary-stenosis/