آنژیوگرافی کرونری روشی است که از تصویربرداری اشعه ایکس برای دیدن رگ های خونی قلب استفاده می کند. این آزمایش معمولاً برای بررسی محدودیت جریان خون به قلب انجام می شود. آنژیوگرافی عروق کرونر بخشی از روندی با عنوان کاتتریزاسیون قلبی است که قادر است بیماری های قلبی و عروقی را تشخیص دهد و درمان کند؛ این روش شایع ترین نوع روش کاتتریزاسیون قلبی است.
در طی آنژیوگرافی عروق کرونر، نوعی رنگ که توسط دستگاه اشعه ایکس قابل مشاهده است به رگ های خونی قلب تزریق می شود. دستگاه به سرعت تصویر (آنژیوگرام) می گیرد، در صورت لزوم، پزشک متخصص قلب و عروق می‌تواند شریان‌هایی که دارای گرفتگی هستند (آنژیوپلاستی) را در طول آنژیوگرافی عروق کرونر باز کند.
چرا آنژیوگرافی قلب انجام می شود ؟
در صورت داشتن موارد زیر پزشک می تواند آنژیوگرافی عروق کرونر را تجویز کند:
- علائم بیماری شریان کرونر، مانند درد قفسه سینه (آنژین صدری)
- درد در قفسه سینه، فک، گردن یا بازو که با آزمایشات دیگر قابل تشخیص نیست
- درد فزاینده قفسه سینه (آنژین ناپایدار)
- بیماری مادرزادی قلبی
- مشکلات عروق خونی یا آسیب قفسه سینه
- مشکل دریچه قلب که نیاز به جراحی دارد
عوارض بعد از آنژیوگرافی قلبی
مانند بسیاری از روش‌هایی که روی قلب و رگ‌های خونی شما انجام می‌شود، اگرچه بروز عوارض عمدتا نادر است اما آنژیوگرافی عروق کرونر دارای خطراتی است، مانند قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ایکس مورد استفاده. خطرات و عوارض بالقوه عبارتند از:
- حمله قلبی
- سکته
- ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
- واکنش های آلرژیک به رنگ یا داروهای مورد استفاده در طول عمل
- آسیب کلیه
- خون ریزی بیش از حد
- عفونت
نحوه آماده شدن برای آنژیوگرافی
در برخی موارد، آنژیوگرافی عروق کرونر به صورت اورژانسی انجام می شود. اما معمولاً از قبل برنامه ریزی شده اند و به بیمار زمان می دهند تا آماده شوند. دستورالعمل های عمومی عبارتند از:
بعد از نیمه شب قبل از آنژیوگرافی چیزی نخورید یا ننوشید. درباره فشار خون بخوانید.
از پزشک خود در مورد مصرف داروهای معمول صبحگاهی خود بپرسید.
اگر دیابت دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا قبل از آنژیوگرافی باید انسولین یا سایر داروهای خوراکی مصرف کنید.
قبل از آنژیوگرافی
لطفاً این دستورالعمل ها را شب قبل از آزمایش خود رعایت کنید:
*داروها
- همیشه قبل از قطع هر دارویی با پزشک مشورت کنید. در اینجا چند دستورالعمل وجود دارد:
- دی پیریدامول یا وارفارین را ظرف 72 ساعت قبل از آزمایش و 24 ساعت پس از آزمایش مصرف نکنید. این داروها اغلب به عنوان قرص های رقیق کننده خون شناخته می شوند.
- پیش از آنژیوگرافی لازم است دارو های وارفارین و متفورمین را قطع نمایید.
- اگر انسولین سریع الاثر مصرف می کنید، در روز عمل مصرف نکنید.
- اگر انسولین طولانی اثر مصرف می کنید، دوز معمول را مصرف کنید.
- اگر انسولین 70/30 مصرف می کنید و قند خون شما بیشتر از 200 است، ½ دوز را صبح مصرف کنید. اگر قند خون شما کمتر از 200 است، دوز صبح را نگه دارید (مصرف نکنید).
- لطفاً در بدو ورود به پرستار اطلاع دهید که دیابت دارید.
- از مصرف گلوکوفاژ (متفورمین هیدروکلراید) به مدت 48 ساعت قبل یا 48 ساعت پس از آنژیوگرافی برای کاهش خطر عوارض کلیوی خودداری کنید.
*خوردن و آشامیدن
- همه بیماران باید شب قبل از عمل از خوردن و آشامیدن بپرهیزند.
- در روز عمل فقط مایعات برای صبحانه بنوشید.
- توجه داشته باشید، افرادی که قرار است در طول عمل، تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرند، تحت هیچ شرایطی نباید شب قبل از عمل چیزی بخورند یا بیاشامند.
در طول آنژیوگرافی
از بیمار خواسته می شود که لباس مخصوص بیمارستان بپوشند.
روند انجام آنژیوگرافی تقریباً 2 تا 3 ساعت طول خواهد کشید.
در طی آنژیوگرافی، یک لوله بلند و باریک به نام کاتتر در یک شریان بزرگ (معمولاً در ناحیه کشاله ران) قرار داده می شود.
کاتتر به آرامی و با دقت از طریق شریان عبور می کند تا زمانی که نوک آن به قسمتی از رگ برسد که باید توسط آنژیوگرافی بررسی شود. (خطرات آنژیوگرافی قلبی را در مقاله ای دیگر بخوانید. )
مقدار کمی ماده حاجب از طریق کاتتر به بخش عروق خونی تزریق می شود و عکسبرداری با اشعه ایکس انجام می شود. عامل کنتراست رگ‌های خونی را قادر می‌سازد بر روی عکس‌های اشعه ایکس ظاهر شوند.
یک پزشک تصاویر اشعه ایکس را مطالعه می کند تا منبع مشکل و میزان آسیب به بخش های رگ های خونی مورد بررسی را تعیین کند.
در صورت بروز هریک از موارد زیر به پزشک اطلاع دهید:
- در صورت بروز خونریزی، کبودی جدید یا تورم
- درد یا ناراحتی فزاینده
- علائم عفونت مانند قرمزی و تب
- ضعف یا بی حسی در پا یا بازو
- درد قفسه سینه یا تنگی نفس
در ویدئو مقابل می توانید صحبت های دکتر یاسمین افسری درباره آنژیوگرافی قلب را بشنوید.
آنژیوگرافی می تواند به پزشکان نشان دهد که چه مشکلی در رگ های خونی وجود دارد. می تواند:
نشان دهید که چه تعداد از عروق کرونر توسط پلاک های چربی مسدود یا باریک شده اند (آترواسکلروز)
محل انسداد رگ های خونی را مشخص می کند درباره سکته قلبی بخوانید.
نشان می دهد که چه مقدار جریان خون از طریق رگ های خونی مسدود شده است
جریان خون از طریق قلب و عروق بررسی می شود.
در انتها می توانید سوالات خود را درباره مراقبت بعد از آنژیوگرافی قلبی از دکتر یاسمین افسری متخصص قلب و عروق در بخش نظرات سایت بپرسید.
